Gabinet zabiegowy

czynny w godzinach 8:00 – 18:00

od poniedziałku do piątku.

Spis treści

1. Nasz personel

2. Zadania gabinetu zabiegowego

3. Ważne dla pacjenta

4. Iniekcje

5. Badania diagnostyczne

6. Testy diagnostyczne

7. Szczepienia dla dorosłych

8. Szczepienia wg grup wiekowych

 

 

Zadania gabinetu zabiegowego

 

W gabinecie zabiegowym realizowane są drobne zabiegi ambulatoryjne, badania diagnostyczne oraz usługi pielęgniarskie na zlecenie lekarza.

Gabinet diagnostyczno – zabiegowy wspomaga pracę przychodni.

Przeprowadza się w nim:

  • ogólne badania krwi, moczu, stolca;
  • badanie EKG w spoczynku
  • iniekcje domięśniowe i dożylne różnych leków;
  • podłączenie kroplówek w celu podania pacjentowi leków;
  • pierwsza pomoc medyczna w nagłych przypadkach wymagających natychmiastowej interwencji.

Aby skutecznie pracować w gabinecie zabiegowym, wykwalifikowana pielęgniarka (pielęgniarz) wykonuje regularnie konserwację sanitarną i higieniczną miejsca pracy.

Wszystkie zabiegi są przeprowadzane za pomocą jednorazowego sterylnego narzędzia, aby zapobiec infekcjom.

Gabinet jest regularnie sterylizowany, dezynfekowany, aby zapewnić higieniczną i  bezpieczną pracę.

Ważne dla pacjenta

Przed rejestracją:

  • przygotuj dokument ze zdjęciem potwierdzającym Twoją tożsamość
  • jeżeli wizyta dotyczy Twojego dziecka, miej przygotowany numer pesel dziecka

usprawni to obsługę Ciebie jak i innych pacjentów przez personel rejestracji.

Na iniekcje, badanie EKG, badanie holterem, spirometrem pacjent umawia się telefoniczne lub osobiście na konkretną godzinę.

Przed wykonaniem zabiegu pacjent zgłasza się do rejestracji w celu weryfikacji danych,opłacenia usługi niebędącej w ramach POZ.

Skierowania na 'cito” na testy, badania EKG, iniekcje zlecone przez lekarza w trakcie wizyty też wiążą się z koniecznością weryfikacji danych pacjenta w rejestracji.

Przyjmowanie pacjentów w gabinecie przebiega zgodnie z zaleceniami lekarza, który po pierwotnej diagnozie kieruje na niezbędne zabiegi do gabinetu zabiegowego.

 

Jakie zastrzyki są wykonywane

  • iniekcje domięśniowe leków, szczepionek, podanych w pośladek, uda (tkanki mięśniowe);
  • zastrzyki podskórne – podawanie leków do podskórnej tkanki tłuszczowej ciała (ściana brzucha wokół pępka, boczna powierzchnia ściany brzucha, zewnętrzne powierzchnie barku i uda);
  • zastrzyki dożylne bezpośrednio do naczyń krwionośnych pacjenta w celu jak najszybszego dostarczenia leku do organizmu (główne miejsca wstrzyknięcia to zgięcie łokciowe, tył dłoni, wnętrze przedramienia).
  • dożylne infuzje (kroplówki) leku, gdy konieczne jest podanie go w dużych ilościach w jak najkrótszym czasie.

 

Pielęgniarka lub pielęgniarz ma umiejętności bezbolesnego wykonywania zabiegów, dzięki czemu pacjent odczuwa minimalny dyskomfort podczas pobierania krwi, wykonywania zastrzyków i szczepień oraz innych nieprzyjemnych zabiegów.

W  gabinecie zabiegowym w CMZ  wykonujemy następujące badania diagnostyczne:

 

badanie EKG (elektrokardiogram)  podstawowe badanie oceniające rytm i czynność serca.

Przydatne jest w diagnostyce zaburzeń rytmu serca, zawałów jak i innych problemów kardiologicznych.

Wykonywane jest od poniedziałku do piątku od godziny 12:00 do 18:00.

Ponieważ jest to badanie dłuższe i wymaga zapewnienia swobody pacjentowi, dlatego na badanie  prowadzimy zapisy.

Przed badaniem, prosimy o przyjście chwilę wcześniej do przychodni, by móc odpocząć i ustabilizować pracę serca ( patrz EKG w spoczynku).

Zaleca się założenie odzieży, która nie będzie utrudniała podłączenia elektrod w okolicach kończyn.

Wyniki badań dostępne są w ciągu 15 minut.

Opisu wyników dokonuje kardiolog, co wiąże się z dodatkową opłatą.

badanie holterem EKG – polega na całodobowym monitorowaniu pracy serca.

Pozwala na wykrycie zaburzeń rytmu serca, które mogą wystąpić sporadycznie, dzięki czemu diagnoza lekarska jest bardziej precyzyjna.

Badanie wykonywane jest od poniedziałku do piątku w godz. pracy gabinetu zabiegowego.

Założenie i zdjęcie aparatu odbywa się w gabinecie zabiegowym.

W dniu badania nie należy aplikować na skórę kosmetyków pielęgnacyjnych, co może utrudnić podłączenie elektrod i zakłócić zapis pracy holtera. Może to  również wiązać się z powtórzeniem badania.

Każde kolejne założenie aparatu z przyczyn leżących po stronie pacjenta wiąże się z opłatą za  jego powtórne założenie.

W czasie noszenia aparatu należy stosować się do zaleceń przekazanych przez pielęgniarkę.

O opisie wyników badania powiadamiamy pacjenta SMS-em.

Wynik badań należy skonsultować na wizycie u kardiologa.

Holter EKG – monitorowanie pracy serca przez 24 h

 

badanie holterem RR  – służy do całodobowego mierzenia ciśnienia tętniczego krwi.

Stosowany  jest w diagnostyce wielu chorób kardiologicznych, jak i weryfikacji skuteczności wdrożonego leczenia.

Holter ciśnieniowy – monitorowanie ciśnienia tętniczego przez 24h.

Na badanie umów się osobiście lub telefonicznie celem sprawdzenia dostępności  holtera i umówienia jego założenia.

Badanie holterem RR wykonywane jest od poniedziałku do piątku od godziny 12:00-18:00.

Założenie i zdjęcie aparatu odbywa się w gabinecie zabiegowym.

Na zdjęcie aparatu zgłoś się do przychodni następnego dnia o tej samej porze.

W czasie noszenia aparatu należy stosować się do zaleceń przekazanych przez pielęgniarkę.

Wyniki  badań dostępne są w ciągu 15 minut po zdjęciu aparatu.

Opisu wyników badania dokonuje kardiolog na wizycie.

 

badanie spirometrem – służy do oceny objętości i pojemności płuc, jak i do monitorowania i leczenia chorób płuc: astmy, przewlekłej  obturacyjnej choroby płuc (POChP).

Przed badaniem należy odpocząć co najmniej 15 min. w poczekalni.

Na 2 godziny przed badaniem  nie należy jeść obfitego posiłku, nie pić napojów zawierających kofeinę, nie palić tytoniu, papierosów elektronicznych, a w gabinecie  stosować się do zaleceń osoby przeprowadzającej badanie.

UWAGA NA GROŹNE WIRUSY I BAKTERIE

Jeżeli zaobserwowałeś u siebie lub swojego dziecka objawy, które Cię niepokoją takie jak :

  • gorączka, której nierzadko towarzyszą dreszcze
  • bóle stawowo-mięśniowe
  • ból gardła
  • rzężenia w badaniu osłuchowym (nieprawidłowe szmery oddechowe)
  • katar
  • ból głowy
  • ogólne pogorszenie samopoczucia

WYKONAJ SZYBKIE TESTY DIAGNOSTYCZNE

TEST 6 w 1  (Wirus SARS-CoV-2, wirusa grypy A i B, RSV,  Adenowirusa oraz bakterii Mykoplazma pneumoniae )

TEST 4 w1  (grypa A, grypa B, SARSCoV 2, RSV)

Strep Test  (wykrywa w wymazie z gardła bakterie Streptococcus pyogenes – paciorkowce grupy A)

TEST CRP  ( jest to białko C-reaktywne, które stanowi odpowiedź układu immunologicznego pacjenta na toczący się w organizmie stan zapalny)

SARS CoV  2 drugi koronawirus ciężkiego ostrego zespołu oddechowego oraz  wirusy grypy typu A są głównymi sprawcami pandemii, ze względu na ich zdolność do szybkiej mutacji i przenoszenia międzygatunkowego. Wirusy grypy typu B są mniej zmienne, co sprawia, że nie są przyczyną pandemii, ale wciąż mogą prowadzić do ciężkich zachorowań.

Wirus RSV,  czyli syncytialny wirus oddechowy to patogen z rodzaju pneumowirusów, infekujący drogi oddechowe człowieka .

Adenowirusy (AdV)  to bezotoczkowe wirusy DNA odpowiadające za infekcje wirusowe u dorosłych i dzieci.

Mykoplazma pneumoniae  jest to bakteria, wywołująca między innymi zapalenie płuc, ale może też dawać objawy grypy.

SZCZEPIENIA DLA DOROSŁYCH

Czy wiesz, że …

Choroby zakaźne dotyczą również osób dorosłych.

Nie wszystkie szczepienia chronią nas przez całe życie. Niektóre z nich trzeba powtórzyć.

Zaszczepienie się w dzieciństwie nie zapewnia trwałej odporności, ponieważ niektóre drobnoustroje, a zwłaszcza wirusy, często się zmieniają. Wobec tego wskazane są dawki przypominające szczepień, np.: co 5 do 10 lat.

U seniorów częściej mamy do czynienia z chorobami przewlekłymi, co może sprzyjać rozwojowi infekcji. Mogą one mieć cięższy przebieg i prowadzić do groźnych dla zdrowia, a nawet życia powikłań.

Układ immunologiczny starzeje się, a w związku z tym spada jego odporność.

Ryzyko zgonu w przebiegu choroby zakaźnej, której można zapobiegać drogą szczepień, u osób starszych jest wielokrotnie wyższe niż u dzieci.

Więcej informacji o kalendarzu szczepień :

kalendarz szczepień dla dorosłych  Kalendarze-szczepien-wszyscy-dorosli

kalendarz szczepień dla osób starszych  Kalendarze-szczepien-osoby-starsze

Szczepienia pozwalają dłużej cieszyć się zdrowiem i ustrzec nas przed wieloma powikłaniami chorób zakaźnych.

Na szczepienia dla dorosłych zapraszamy do przychodni CMZ.

 

Szczepienia wykonywane w CENTRUM MEDYCZNYM  Zdrowie

Szczepionka przeciw krztuścowi (Boostrix ) 

Krztusiec to ostra, zakaźna choroba dróg oddechowych, która atakuje tchawicę i oskrzela. 

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Choroba ta jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży, jak i dla osób starszych. 

Szczepionka zalecana jest wszystkim kobietom w 27–36 tygodniu ciąży, a w uzasadnionych przypadkach zagrożenia przedwczesnym porodem – po ukończeniu 20  tygodnia ciąży.

Przechorowanie krztuśca nie daje długotrwałej odporności.

Jeśli zachorujesz na krztusiec (koklusz) w czasie ciąży, możesz dostać zapalenia płuc, drgawek i uszkodzenia mózgu z powodu długotrwałego niedotlenienia .

Jest to również poważna choroba stwarzająca zagrożenie dla niemowląt;  może okazać się śmiertelna.

Zaszczepienie się w czasie ciąży jest najlepszym sposobem na ochronę dziecka przed krztuścem.

Szczepionka dostępna  jest bezpłatnie w naszym gabinecie zabiegowym..

Przed szczepieniem wymagany jest zapis na wizytę kwalifikacyjną do lekarza POZ.

Szczepionka przeciw krztuścowi , tężcowi, błonicy (Boostrix ) zaleca się zaszczepić osoby dorosłe tą szczepionką dawką przypominającą co 10 lat.

Krztusiec (koklusz):  Krztusiec jest chorobą zakaźną, która atakuje drogi oddechowe, powodując ciężkie napady kaszlu.

Napady kaszlu mogą utrudniać oddychanie i utrzymywać się nawet do kilku tygodni.

Kaszel jest bardzo charakterystyczny, osoby chore na krztusiec „zanoszą się kaszlem”.

Bakterie krztuśca mogą także wywoływać zakażenia uszu, zapalenie oskrzeli, które może trwać bardzo długo, zapalenie płuc, drgawki, uszkodzenie mózgu, a nawet zgon.

Szczepionkę na krztusiec dla dorosłych zaleca się tym wszystkim, którzy nie zostali zaszczepieni w dzieciństwie.

Tężec:  Bakterie tężca dostają się do organizmu człowieka w miejscu skaleczenia, zadrapania lub rany, zabrudzonych ziemią.

Bakterie te produkują toksyny (trucizny), które mogą wywoływać sztywność mięśni, bolesne skurcze mięśni, drgawki, a nawet zgon.

Szczepionkę na tężec dla dorosłych poleca się tym wszystkim, którzy nie zostali zaszczepieni w dzieciństwie.

Błonica To choroba bakteryjna, która najczęściej atakuje drogi oddechowe, w których dochodzi do stanu zapalnego i obrzęku, co powoduje poważne trudności w oddychaniu, a czasami duszenie się.

Bakterie błonicy wytwarzają także toksyny (trucizny), które mogą powodować uszkodzenie nerwów, choroby serca, a nawet mogą doprowadzić do zgonu.

Szczepionkę na błonicę dla dorosłych podaje się osobom w wieku 19 lat jako szczepienie obowiązkowe.

Przeciwwskazaniem do wykonania szczepionki  przeciw krztuścowi, tężcowi, błonicy u dorosłych jest reakcja alergiczna występująca po podaniu poprzedniej dawki . Szczepienie należy odroczyć w czasie, jeżeli u pacjenta występuje infekcja lub choroba z gorączką.

Szczepienie przeciw pneumokokom (Prevenar 13)   Szczepienie zalecane jest osobom powyżej 50 r. życia, a dla osób z grupy ryzyka lub o obniżonej odporności, jej wykonywanie wskazane jest co 5 lat.

Szczepienia na pneumokoki dla dorosłych to ważne narzędzie w walce z bakteryjnym zapaleniem płuc oraz zatok czy ucha środkowego.

Immunizacja minimalizuje ryzyko wystąpienia inwazyjnej choroby z sepsą czy zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, zmniejsza też prawdopodobieństwo poważnych powikłań, takich jak: utrata/uszkodzenie słuchu, wstrząs septyczny czy padaczka.

Do zakażenia najczęściej dochodzi zimą, a do transmisji bakteriami pneumokokowymi dochodzi drogą kropelkową.

Objawy zakażenia nie różnią się zbytnio od objawów innych zakażeń bakteryjnych, mogą to być m.in. bóle gardła, mięśni,gorączka, kaszel.

Szczepienia są zalecane osobom w podeszłym wieku: u których z racji wieku występuje większe ryzyko pneumokokowego zapalenia płuc; z wrodzonymi i nabytymi zaburzeniami odporności; zakażeniem HIV; chorującym na choroby nowotworowe; mającym choroby współistniejące tj. choroby serca, nerek, płuc, cukrzycę.

Szczepionki nie należy podawać osobom dorosłym, u których występuje nadwrażliwość lub alergia, na któryś ze składników szczepionki. Szczepienie należy przełożyć, jeżeli u pacjenta występuje infekcja lub choroba przebiegająca z gorączką

Szczepienie przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu FSME   Kleszczowe zapalenie mózgu to groźna choroba wirusowa, na którą nie ma leku. Leczenie skupia się tylko na łagodzeniu objawów.

Zakażenie przenoszone jest podczas ukłucia przez kleszcza będącego  nosicielem wirusa.

Choroba ta jest bardzo niebezpieczna, gdyż w początkowej fazie może przebiegać bezobjawowo lub też mogą wystąpić objawy grypopodobne. Przyczynia się to do sytuacji, że łatwo można przeoczyć moment pojawienia się realnego zagrożenia i opóźnić wdrożenie leczenia, czyli podawania leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych a także przeciwobrzękowych. W niektórych przypadkach konieczna może być hospitalizacja.

Jedynym sposobem zabezpieczenia siebie i swoich bliskich jest profilaktyka, a najlepszą jej formą pozostaje obecnie szczepienie.

W przypadku kleszczy lepiej jest zapobiegać niż leczyć skutki ukąszenia tego pajęczaka.

Dawka przypominająca zalecana  jest co 3-5 lat. 

Szczepionka polecana jest wszystkim tym, którzy zawodowo przebywają wśród zieleni (rolnicy, leśnicy) jak i rekreacyjnie (praca w ogródku przydomowym, spacery po lesie, ogrodach miejskich) oraz wszystkim tym, którzy aktywnie spędzają czas na świeżym powietrzu.

Przeciwwskazaniem do jej wykonania jest nadwrażliwość lub alergia, na któryś ze składników szczepionki oraz infekcja przebiegająca z gorączką, szczepienie należy wtedy odroczyć w czasie do momentu wyzdrowienia.

Szczepienia najlepiej wykonać przed sezonem aktywności kleszczy, czyli zimą lub wczesną wiosną. Wykonanie szczepienia w tym czasie sprawia, że zyskujemy  ochronę już od pierwszych tygodni aktywności tego pajęczaka, czyli od marca do listopada, a nawet dłużej, bo i w ciepłą zimę.

Dla uzyskania pełnej skuteczności szczepionka na kleszczowe zapalenie mózgu powinna być podana w trzech dawkach (pełna informacja w gabinecie zabiegowym).

Szczepionka przeciw grypie   Grypa – jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana wirusem grypy, występująca corocznie i przebiegająca pod postacią ostrej infekcji układu oddechowego.

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową.  Objawy, które wywołuje to: wysoka gorączka, bóle mięśni, stawów, głowy, kaszel. Pojawiają się szybko i narastają.  Jeżeli nie dojdzie do powikłań, utrzymują się do dwóch tygodni.

Objawy grypy są często bagatelizowane. A jest to choroba obarczona ryzykiem poważnych powikłań, do których mogą należeć:  zapalenie serca (zapalenie mięśnia sercowego), mózgu (zapalenie mózgu) lub tkanki mięśniowej (zapalenie mięśni, rabdomioliza) oraz niewydolność wielonarządową (np. niewydolność oddechową i  niewydolność nerek).

By się przed nią ochronić zaleca się szczepienie, które nie wymaga kwalifikacji lekarskiej, pacjent może umówić się na szczepienie bezpośrednio do pielęgniarki w gabinecie zabiegowym.

Jest to szczepienie sezonowe, czyli wykonywane raz w roku.  Należy je powtarzać co rok, ponieważ skład szczepionki zmienia się co sezon.

Sezon grypowy trwa mniej więcej od września do kwietnia.

Szczepionką można się szczepić w ciągu całego sezonu grypowego, z uwzględnieniem, że odporność nabywamy w ciągu 2-3 tygodni po podaniu.

Przeciwko grypie warto się zaszczepić, gdyż osoby zaszczepione, nawet jeżeli zachorują, łagodniej przechodzą skutki grypy i powikłań pogrypowych, rzadziej też zapadają na inne infekcje wirusowe, jak również chronią osoby z chorobami przewlekłymi i starszych.

Szczepionka zalecana  jest dorosłym: po przeszczepach narządów, z obniżoną odpornością, przewlekle chorym, mającym kontakt zawodowy z innymi ludźmi, kobietom w ciąży.

Przeciwwskazaniem do jej wykonania jest nadwrażliwość lub alergia, na któryś z jej składników, jak i aktywna infekcja z gorączką.

Szczepionka przeciw żółtaczce typu A (HAVRIX) WZW A (wirusowe zapalenie wątroby typu A) to ostra choroba zakaźna wątroby, wywoływana przez wirus HAV. Jest znana także jako żółtaczka pokarmowa.

 Zakażenie następuje najczęściej drogą pokarmową: przez skażoną wodę, spożycie skażonego jedzenia- nieumytych owoców, produktów niepoddanych odpowiedniej obróbce, brudne,nieumyte ręce  najczęściej po skorzystaniu z toalety (tzw. droga fekalno-oralna).  Odpowiednia higiena jest zatem kluczowa.

Wirus namnaża się w wątrobie i powoduje jej stan zapalny.

Objawy  występują  po 2–6 tygodniach od zakażenia i są to :

osłabienie, brak apetytu, nudności, bóle brzucha, wzdęcia, ciemny mocz, jasny stolec, żółtaczka – charakterystyczne zażółcenie skóry i białek oczu (nie zawsze występuje).

Choroba ta jest groźna dla dorosłych, szczególnie kobiet w ciąży, osób starszych chorych na przewlekłą chorobę wątroby; u dzieci natomiast często przebiega bezobjawowo, ale mogą one zakażać innych.

Powikłania

WZW A zwykle nie przechodzi w postać przewlekłą. U osób starszych lub z chorobami wątroby może przybierać jednak bardziej ostrą postać charakteryzującą się ciężkim przebiegiem, a nawet ostrą niewydolnością wątroby i wysoką śmiertelnością. Przebieg kliniczny wirusowego zapalenia wątroby typu A zależy w dużym stopniu od wieku chorego, bo intensywność przebiegu wzrasta z wiekiem.

Przed zachorowaniem chroni szczepienie.

Zalety szczepienia przeciw WZW A

  • Skuteczna ochrona – szczepionka zapewnia odporność już po 2 dawkach.
  • Zapobieganie epidemii – choroba łatwo się rozprzestrzenia, zwłaszcza w przedszkolach, szkołach, na koloniach, podczas podróży.
  • Ochrona osób z grup ryzyka:

podróżujących do krajów o niższym standardzie sanitarnym,

dzieci (zwłaszcza w wieku przedszkolnym),

pracowników służby zdrowia, przedszkoli, gastronomii, kanalizacji,

osób z chorobami wątroby

osób ze stwierdzonym zakażeniem wirusem HIV.

Przeciwwskazaniem do wykonania szczepienia jest nadwrażliwość lub alergia, na któryś składnik preparatu, zaostrzony przebieg choroby przewlekłej lub infekcja z gorączką.

Szczepienie WZW A daje odporność na całe życie, nie ma potrzeby podawania dawki przypominającej.

Szczepienie przeciwko żółtaczce typu B (Engerix)   Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest szczególnie groźne dla naszego organizmu, jeśli przyjmie postać przewlekłą – wówczas może prowadzić do marskości wątroby, a w konsekwencji do raka.

Zakażenie wywołuje wirus HBV.

Do  zakażenia może dojść drogą krwiopochodną, płciową, okołoporodową, czyli poprzez kontakt z zakażoną krwią w czasie używania niesterylnego sprzętu medycznego w trakcie zabiegów medycznych, estetycznych; w trakcie współżycia seksualnego z zakażoną osobą;  z matki na dziecko w czasie ciąży lub porodu.

Najgorsze jest to, że w części przypadków choroba nie daje żadnych objawów, co oznacza,że osoby będące nosicielami wirusa, a nie wiedzące o tym mogą nieświadomie zarażać. Objawy widoczne to m.in. zażółcenie skóry, brak apetytu, ciemny mocz.

Szczepienie zalecane jest każdej niezaszczepionej osobie dorosłej, osobom zakażonym WZW typu C, przewlekle chorym, chorym na nowotwory układu krwiotwórczego.

Jest skutecznym sposobem ochrony przed zakażeniem na WZW B.  Szczepienie chroni w ponad 95%przypadków.  Zapewnia długotrwałą odporność (często na całe życie).

Szczepionka jest dobrze tolerowana, podawana jest domięśniowo.

U osoby dorosłej schemat szczepienia składa się z 3 dawek i zwykle nie ma potrzeby podawania dawki przypominającej.

W przypadku szczepienia osoby dorosłej wcześniej nie zaszczepionej, która przygotowuje się do zabiegu operacyjnego, stosuje się schemat przyspieszony (1-7-21), a dawkę przypominającą podaje się po 12 miesiącach.

Przeciwwskazaniem do wykonania  szczepieni przeciwko WZW B jest ostra reakcja po podaniu pierwszej dawki, zaostrzenie choroby przewlekłej, infekcja przebiegająca z gorączką.

Szczepionka przeciwko meningokokom (Nimenrix, Bexero)  Immunizacja przeciwko meningokokom jest szczególnie wskazana dla osób, które są bardziej narażone na zakażenie lub które mogą doświadczyć powikłań po zakażeniu. Są to m.in. dzieci i młodzież, ludzie podróżujący w tereny epidemicznego występowania zakażeń meningokokami, oraz osoby dorosłe cierpiące na różnego rodzaju niedobory odporności.

Meningokoki występują w jamie nosowo-gardłowej u zdrowych osób, nie powodując u nich pojawienia się żadnych objawów chorobowych.  Do zakażenia może dojść u osób podatnych, poprzez kontakt z osobami chorymi lub takimi, które są bezobjawowymi nosicielami.  Do zakażenia dochodzi droga kropelkową.

Przed meningokokami chroni szczepienie, jego wykonanie zalecane jest co 3-5 lat.

Przeciwwskazaniem do szczepienia jest nadwrażliwość lub alergia, na któryś składnik preparatu oraz choroba przebiegająca z gorączką.

Najbardziej niebezpiecznym skutkiem zakażenia meningokokami jest sepsa. Według danych za  80% przypadków sepsy odpowiadają bakterie pozaszpitalne – głównie meningokoki

Około 10% osób, które przeżywają inwazyjną chorobę meningokokową, ma trwałe powikłania.

Początkowe objawy zakażenia przypominają objawy grypopochodne, dlatego też późno wdrażane jest skuteczne leczenie Zakażenie meningokokami może mieć piorunujący przebieg i doprowadzić do zgonu nawet w ciągu kilku godzin.

Szczepienie przeciwko półpaścowi (Shingrix )   Półpasiec to wirusowa choroba zakaźna o ostrym przebiegu wywołana reaktywacją wirusa ospy wietrznej.

Objawia się przede wszystkim zmianami na skórze, pojawieniem się pęcherzyków oraz intensywną, bolesną wysypką. Typowe jest występowanie objawów po jednej stronie  ciała.

Do zachorowania dochodzi w stanach osłabienia odporności przeciwko temu wirusowi, wynikającymi z powodu wieku.  Osoby starsze chorują  najczęściej.

Każda osoba, która przechorowała lub choruje na ospę wietrzną może zachorować na półpasiec. Nawet po wyleczeniu wirus zostaje w organizmie w uśpionej postaci.

Wirus półpaśca uaktywnia się u dorosłych, najczęściej po 50 roku życia.

Zmiany chorobowe w półpaścu przechodzą różne fazy od czerwonych plamek, grudek do pęcherzy, krost oraz gorączki i światłowstrętu. Zdarza się również i tak, że nie występują typowe objawy choroby.

Najgroźniejszym powikłaniem półpaśca jest tzw. neuralgia półpaścowa. To jednostronny ból neuropatyczny, powstający po uszkodzeniu układu nerwowego i utrzymujący się do kilku miesięcy w miejscu, w którym występowała wysypka. Bóle, mrowienia i drętwienia mogą utrzymywać się nawet przez kilka lat.

Szczepienie przeciwko półpaścowi  zalecane jest osobom starszym oraz tym, które chorują na choroby przewlekłe, autoimmunizacyjne, cukrzycę.

Przeciwwskazaniem do jej wykonania jest nadwrażliwość lub alergia, na któryś z jej  składników oraz choroba przebiegająca z gorączką.

Szczepienie jest dwudawkowe  i wykonywane jest w odstępie 2 do 6 miesięcy, nie ma konieczności podawania dawek przypominających. Szczepionka wstrzykiwana jest domięśniowo.

Szczepienie przeciwko ospie wietrznej (Varilrix )   Ospa wietrzna to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa VZV. Zarazić się nią można drogą kropelkową.

Najczęściej ma łagodny przebieg, charakteryzujący się wysypką skórną, gorączką, bólami mięśni.

U osób dorosłych zazwyczaj ma cięższy przebieg niż u dzieci, pomimo że daje podobne objawy, obarczona jest ryzykiem poważnych powikłań.

U osób dorosłych obserwuje się występowanie powikłań takich jak:  zapalenie opon mózgowych, stawów, nerek, wątroby lub mięśnia sercowego.

Szczepienie zalecane jest tym z dorosłych, którzy w dzieciństwie nie chorowali na ospę, jak i nie zostali przeciwko niej zaszczepieni.

Podanie szczepionki nie jest wskazane: dla osób z nadwrażliwością lub alergią, na któryś z jej składników, osobom o obniżonej odporności, chorującym na choroby w przebiegu, których występuje gorączka, chorym na nowotwory, kobietom w ciąży.

Szczepienie jest dwudawkowe, wykonywane w odstępie 6 tygodni do 3 miesięcy, nie ma konieczności podawania dawek przypominających.

Światowy Tydzień Szczepień przypadający na miesiąc kwiecień,  to okazja, by przypominać co roku,  jak ogromne znaczenie mają szczepienia dla zdrowia jednostek, czyli dla Ciebie i całych społeczeństw, czyli Twoich bliskich, znajomych i każdego z nas wszystkich.

Po co nam szczepienia?
Szczepienia są jednym z najskuteczniejszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym. Dzięki nim:

  • Chronimy siebie przed ciężkimi chorobami, powikłaniami, a nawet śmiercią.
  • Chronimy osoby wokół nas – szczególnie te, które nie mogą się zaszczepić (np. niemowlęta, osoby z osłabioną odpornością).
  • Ograniczamy lub całkowicie eliminujemy niektóre choroby – np. ospę prawdziwą udało się całkowicie wyeliminować dzięki globalnym szczepieniom.

Co nam dają szczepienia?

  • Zdrowie: mniejsze ryzyko zachorowania na choroby jak odra, polio, grypa czy COVID-19.
  • Bezpieczeństwo podróży: wiele krajów wymaga szczepień przy wjeździe.
  • Spokój: chronimy swoje dzieci i bliskich.
  • Oszczędność: zapobieganie jest tańsze niż leczenie.
  • Dłuższe życie: szczepienia znacząco przyczyniły się do wydłużenia średniej długości życia na świecie.

1. Szczepienia obowiązkowe (głównie dla dzieci, ale nie tylko)

W Polsce są one bezpłatne i obowiązkowe:

  • gruźlica (BCG)
  • WZW typu B (wirusowe zapalenie wątroby typu B)
  • DTP (błonica, tężec, krztusiec)
  • Polio (choroba Heinego-Medina)
  • Hib (Haemophilus influenzae typu B)
  • MMR (odra, świnka, różyczka)
  • pneumokoki
  • HPV (dla dziewcząt i chłopców)
  • Rotawirusy

2. Szczepienia zalecane (ale bardzo ważne)

  • Grypa sezonowa – co roku, zwłaszcza dla seniorów, dzieci, kobiet w ciąży, osób z chorobami przewlekłymi
  • COVID-19 – szczepienia przypominające (aktualizowane na nowe warianty)
  • WZW typu A – szczególnie przed podróżą do krajów o niższym standardzie sanitarnym
  • Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) – dla osób przebywających w lasach, górach
  • Meningokoki – szczególnie dzieci i młodzież
  • Ospa wietrzna – jeśli ktoś nie chorował jako dziecko
  • Wścieklizna – po kontakcie z dzikim zwierzęciem lub dla podróżujących do rejonów wysokiego ryzyka
  • Tężec, Błonica, Krztusiec – przypomnienie co 10 lat
  • Pneumokoki

3. Szczepienia dla osób podróżujących

Zależne od kierunku wyjazdu, m.in.:

  • dur brzuszny
  • żółta febra
  • cholera
  • japońskie zapalenie mózgu

 Podział szczepień według grup wiekowych i sytuacji życiowych:

1. Niemowlęta i małe dzieci (0–6 lat):

Obowiązkowe:

  • WZW B (pierwsze dni życia)
  • BCG (gruźlica)
  • DTP (błonica, tężec, krztusiec)
  • Polio
  • Hib
  • Pneumokoki
  • MMR (odra, świnka, różyczka)
  • Rotawirusy

Zalecane:

  • Meningokoki
  • Ospa wietrzna
  • Grypa (corocznie)
  • HPV
  • WZW typu A
  • FSME (kleszczowe zapalenie mózgu)

2. Dzieci i młodzież szkolna (7–18 lat):

Obowiązkowe:

  • Dawki przypominające DTP i Polio
  • Kolejna dawka MMR
  • HPV (zalecana, ale darmowa dla dzieci w wieku 12–13 lat)

Zalecane:

  • Grypa (co roku)
  • Meningokoki – szczególnie nastolatki
  • Pneumokoki
  • WZW typu A
  • FSME (kleszczowe zapalenie mózgu)

3. Dorośli (18–60 lat)

Zalecane:

  • Tężec, błonica, krztusiec – dawka przypominająca co 10 lat
  • Grypa (co roku)
  • COVID-19 – dawki przypominające
  • WZW A i B (szczególnie dla personelu medycznego, podróżujących)
  • HPV (jeśli wcześniej nie zaszczepiono)
  • Ospa wietrzna (jeśli ktoś nie chorował)
  • Meningokoki (jeśli są wskazania)
  • Pneumokoki
  • FSME (kleszczowe zapalenie mózgu)

4. Seniorzy (60+):

Szczególnie ważne:

  • Grypa (co roku)
  • COVID-19 – dawki przypominające
  • Tężec, Błonica, Krztusiec– co 10 lat
  • Pneumokoki – jedna dawka lub w serii, w zależności od preparatu
  • Półpasiec (szczepionka przeciw wirusowi VZV – jeśli dostępna)

5. Osoby podróżujące (w zależności od kierunku):

  • WZW A i B
  • Dur brzuszny
  • Żółta febra
  • Wścieklizna
  • Japońskie zapalenie mózgu
  • KZM (jeśli podróże obejmują tereny leśne Europy)
  • Cholera

Szczepienia są jednym z najważniejszych osiągnięć medycyny. Chronią przed groźnymi chorobami zakaźnymi, zmniejszają ryzyko epidemii i ratują życie. Dzięki nim wiele chorób zostało znacznie ograniczonych lub całkowicie wyeliminowanych. Szczepienia nie tylko chronią osoby zaszczepione, ale także całe społeczeństwo, tworząc tzw. odporność zbiorową. Są bezpieczne, skuteczne i pomagają uniknąć kosztownego leczenia oraz powikłań zdrowotnych.

Dlatego warto się szczepić !