USG węzłów chłonnych i ślinianek
Węzły chłonne to ważna część układu immunologicznego człowieka.
Tworzą układ połączony naczyniami chłonnymi. Znaczna ich część zlokalizowana jest pod pachami, na szyi, w rejonie pachwin, pod żuchwą, za uszami, w klatce piersiowej i jamie brzusznej. Znajdują się niemal na całym ciele. Zmiany w ich stanie mogą świadczyć o toczących się procesach chorobotwórczych, wskazywać na obecność różnych zmian patologicznych jak choroby zakaźne, nowotworowe, zaburzenia autoimmunologiczne.
Węzły chłonne chronią nasz organizm przed patogenami, są odpowiedzialne za odporność. Odgrywają kluczową rolę w ochronie zdrowia, uczestnicząc w oczyszczaniu organizmu z substancji toksycznych i ochronie przed infekcjami.
USG bada węzły chłonne:
- pachowe badane zwłaszcza w przypadku podejrzenia chorób nowotworowych piersi
- pachwinowe ich powiększenie może wskazywać na infekcje narządów płciowych
- zauszne
- podżuchwowe
- szyjne
- w jamie brzusznej i klatce piersiowej bada się w przypadku podejrzenia chorób narządów wewnętrznych.
Badanie USG węzłów chłonnych to bezpieczne i podstawowe badanie diagnostyczne, które pozwala na szybką i dokładną ocenę kształtu, morfologii i unaczynienia tych struktur.
W badaniu tym wykorzystuje się właściwości fal ultradźwiękowych, które pozwalają na dokładne obrazowanie stanu poszczególnych tkanek.
Badanie to zapewnia wstępne określenie przyczyn występujących dolegliwości oraz odróżnia stan fizjologiczny od patologicznego. Dostarcza lekarzowi informacji ułatwiających ukierunkowanie dalszego leczenia.
Wskazania do USG
- znaczne powiększenie węzłów chłonnych co może świadczyć o obecności infekcji, jak i stanów zapalnych
- bolesność wyczuwalna palpacyjnie
- zmiany skórne w obrębie węzłów chłonnych
- planowana biopsja
- wykrycie toczących się chorób zakaźnych (gruźlica, mononukleoza)
- profilaktykę u osób u których występuje ryzyko schorzeń związanych z układem chłonnym
- ocena węzłów chłonnych w przypadku podejrzenia nowotworu złośliwego (np. raka piersi, chłoniaka)
- monitorowanie stanu węzłów chłonnych po zakończonej terapii w celu ustalenia skuteczności podjętego leczenia.
USG ślinianek
Ślinianki są gruczołem wydzielania zewnętrznego, których główną funkcją jest produkcja śliny ułatwiającej spożywanie pokarmu.
USG ślinianek to istotne badanie obrazowe, które pozwala ocenić stan ślinianek przyusznych i podżuchwowych, ich wielkość i strukturę oraz morfologię przewodów śliniankowych.
Badanie USG ślinianek – jego zakres
- pozwala wykryć ostre, jak i przewlekłe stany zapalne
- może wykryć obecność kamieni w przewodach ślinowych, co może zaburzać wydzielanie śliny
- w niektórych przypadkach badanie to może być zalecane profilaktyczne, by potwierdzić, że w ich obrębie nie pojawiają się niepokojące zmiany torbiele/ropnie oraz guzy, zarówno łagodne jak i złośliwe
- w przypadku pacjentów, u których zakończono leczenie nowotworu regularne wykonywanie badań USG może sprawdzić, czy w obrębie ślinianek nie dochodzi ponownie do pojawienia się patologicznych zmian
- pozwala zdiagnozować wrodzone lub nabyte zmiany anatomiczne ślinianek
- pokazuje stan uszkodzenia po urazach mechanicznych.
USG ślinianek to badanie nieinwazyjne, nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjenta.
Jest bezpieczną procedurą, która nie powoduje skutków ubocznych. Można je powtarzać, jeżeli tego wymaga proces monitorowania postępów leczenia.
Jak w każdej procedurze medycznej istnieją pewne ograniczenia w jej stosowaniu, są to: uszkodzenia skóry, otwarte rany, oparzenia,choroby dermatologiczne; stany zapalne, obrzęki tkanek, które mają być poddane ultrasonografii. Jeżeli uda się zminimalizować lub wyleczyć zmiany chorobowe na skórze, badanie można przeprowadzić, o czym decyduje za każdym razem lekarz.
Wskazania do USG ślinianek
- nawracający ból w okolicy ucha, policzka, żuchwie
- powiększenie obwodu lub asymetria szyi
- wyczuwalny guz w badaniu palpacyjnym
- niebolesne powiększenie okolicy ślinianek
- zmniejszenie produkcji śliny, jej brak lub nieprzyjemny smak w ustach
- przewlekłe stany zapalne ślinianek
- rehabilitacja po operacji ślinianki
- usunięty operacyjnie guz
- powiększenie ślinianek spowodowane chorobami układu oddechowego przebytymi w różnym okresie życia.
Przebieg badania
- USG węzłów chłonnych i ślinianek to badanie bezbolesne, nieinwazyjne, niewymagające specjalnego przygotowania, dlatego jest tak powszechnie wykorzystywane. Nie powoduje skutków ubocznych ani bólu, jest komfortowe dla pacjentów w każdym wieku.
- Poprzedza je wywiad dotyczący charakteru zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości. Dobrze jest zabrać ze sobą wcześniejsze wyniki badania, jeśli takie były wykonywane (USG, TK, RM) w celach porównawczych.
- Badanie przebiega w pozycji leżącej.
- Należy odsłonić badany obszar ciała, zdjąć biżuterię, elementy odzieży zasłaniające miejsce badania.
- Radiolog przykłada do ciała, pokrytego specjalnym żelem poprawiającym przewodnictwo fal, sondę ultrasonograficzną i przesuwa ją po badanym obszarze. Pozwala to na uzyskanie obrazu w czasie rzeczywistym, co jest szczególnie istotne w wychwyceniu nieprawidłowości w budowie, kształcie, rozmiarze, unaczynieniu, jak i strukturze węzłów chłonnych i ślinianek, które mogą świadczyć o toczącym się procesie zapalnym lub procesach nowotworowych badanych rejonów.
- Badanie trwa krótko 10-20 minut.
- Po badaniu specjalista omawia z pacjentem wyniki i przekazuje ich opis wraz ze zdjęciami badanego obszaru.
- USG węzłów chłonnych i ślinianek to szybkie i bezpieczne badanie diagnostyczne, które pozwala wykryć ostre jak i przewlekłe stany zapalne, zlokalizować torbiele, ropnie, guzy, jak też zdiagnozować wrodzone lub nabyte ich wady. Szybkość uzyskania wyników pozwala na postawienie, bez zbędnej zwłoki, właściwej diagnozy, jak i wdrożenie odpowiedniego postępowania medycznego, w przypadku wykrytych nieprawidłowości.
Na badanie zapraszamy do CMZ.
Badanie wykonuje: lek. med. radiolog Marta Cieplak
