USG transwaginalne (przezpochwowe)
Badanie USG jest jednym z najczęściej przeprowadzonych badań, dzięki któremu lekarz może zobrazować stan narządów rodnych kobiety oraz dostrzec w porę nieprawidłowości, tak by skierować pacjentkę na dalsze leczenie.
W diagnostyce ginekologicznej wykorzystuje się USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne, jak i USG transwaginalne.
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne umożliwia lekarzowi ocenę stanu oraz budowę narządu rodnego. Ginekolog sprawdza trzon macicy, jej kształt, grubość błony śluzowej (endometrium), wielkość i stan jajników. Jest pomocne w diagnostyce torbieli i mięśniaków macicy.
USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne stosowane jest u pacjentek z zachowaną błoną dziewiczą.
Należy jednak pamiętać, że uzyskany obraz jest niewyraźny i nie pozwala w pełni dokonać oceny narządów. Dlatego dla lepszego zobrazowania badanie może być wykonane przez odbyt.
USG transwaginalne W diagnostyce ginekologicznej preferowany jest ten rodzaj badania USG, bo pomaga ustalić przyczynę zaburzeń miesiączkowania, bólów podbrzusza.
Ten rodzaj badania USG odgrywa też kluczową rolę w diagnozowaniu zmian patologicznych w obrębie układu rodnego kobiety np. mięśniaków, torbieli jajników, skrętu jajników, guzów oraz innych anomalii narządów rodnych. Stosowane jest też w diagnostyce zaburzeń miesiączkowania i niepłodności.
Kiedy na badania
Na badanie USG najlepiej udać się w pierwszej fazie cyklu ( 5 -10 dzień po miesiączce).
W okresie menopauzy, jak i u kobiet stosujących antykoncepcję najlepszy czas na wykonanie badania ustala ginekolog. W razie potrzeby badanie można przeprowadzić w każdej fazie cyklu.
Badanie transwaginalne przeprowadza się profilaktycznie jeden raz w roku u kobiet aktywnych seksualnie, nie będących w ciąży, przy braku zgłaszanych dolegliwości.
Wykonuje się je też przed planowanym zajściem w ciążę, a przy problemach w zajściu w ciążę wykonuje się je dość często (nawet co 2 dni), by monitorować wzrastanie pęcherzyków jajnikowych.
USG u kobiet w ciąży wykonuje się w pierwszym trymestrze, rzadziej w drugim. O przeprowadzeniu tego badania w tak ważnym okresie życia kobiety decyduje lekarz. Podyktowane jest to zawsze względami zdrowotnymi, pozwala określić dokładny wiek ciąży, czy jest to ciąża pojedyncza czy mnoga oraz jak przebiega rozwój płodu.
Często kobiety zgłaszają obawy czy USG dopochwowe nie przyczyni się do mechanicznego uszkodzenia płodu. Badanie to zostało pomyślane tak, by w jak najmniej inwazyjny sposób zebrać informacje na temat stanu płodu. Właśnie gdy ciąża może być zagrożona badanie to przeprowadza się znacznie częściej i nie ma ono wpływu na dziecko.
Wskazania do badania
- krwawienie z dróg rodnych, które nie jest menstruacją
- nietypowe dolegliwości związane z cyklem miesiączkowym
- podejrzenie wad budowy narządów rodnych
- podejrzenie zmian w obrębie jajników np. zespół policystycznych jajników
- problemy związane z donoszeniem ciąży
- ustalenie przyczyn niepłodności
W badaniu USG ocenia się
- wielkość i kształt macicy
- szerokość błony śluzowej wewnątrz macicy (endometrium)
- grubość warstwy mięśniowej macicy
Te dane są ważne w badaniu przesiewowym raka trzonu macicy.
W badaniu USG ocenia się
- wielkość jajników, gdzie są zlokalizowane, czy nie występują na nich lub w okolicy guzy. Te dane umożliwiają wykrycie raka jajnika we wczesnym stadium.
- rozmieszczenie pęcherzyków jajnikowych
- obecność płynu w zatoce Douglasa
Przygotowanie i przebieg badania
- Badanie poprzedza wywiad, w czasie którego lekarz pyta o powody dla których pacjentka się zgłosiła, o datę ostatniej miesiączki, przegląda wyniki poprzednich badań, które warto zabrać na wizytę.
- Przygotowanie na USG ginekologiczne przez powłoki brzuszne wymaga napełnienia pęcherza płynami (niegazowana woda). Z kolei w przypadku USG transwaginalnego pęcherz moczowy należy opróżnić przed wizytą. Z racji charakteru badania warto zadbać o higienę miejsc intymnych.
- Badanie przebiega w pozycji leżącej.
- Przed przystąpieniem do badania USG przez powłoki brzuszne lekarz nakłada na okolicę brzucha pacjentki specjalny żel, który ułatwia przewodnictwo sygnałów ultradźwiękowych. Następnie przesuwając głowicą po badanym obszarze ciała uzyskuje obraz widoczny na monitorze aparatu. Badane tkanki są widoczne w czasie rzeczywistym, co pozwala specjaliście dostrzec ewentualne nieprawidłowości w budowie narządu rodnego.
- USG transwaginalne polega na wprowadzeniu podłużnej głowicy ultrasonografu o średnicy 1-2 cm do dróg rodnych pacjentki. Głowica przetwarza odbite fale ultrasonograficzne na obraz diagnostyczny widoczny na ekranie monitora. Za każdym razem sonda jest zabezpieczona jednorazową lateksową osłonką, dzięki czemu badanie jest bezpieczne dla kobiety. Badanie trwa kilka minut. Nie powoduje powikłań, zazwyczaj jest bezbolesne, ale niektóre pacjentki mogą odczuwać pewien dyskomfort. Jeżeli w trakcie przeprowadzania badania lub po pojawił się ból, należy powiadomić o tym lekarza przeprowadzającego zabieg.
- Badanie USG ginekologiczne kończy się omówieniem wyników przez lekarza oraz wydaniem niezbędnych zaleceń medycznych.
Procedura medyczna USG transwaginalnego powinna być wykonywana regularnie u wszystkich kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne.
Jest ważna u kobiet, które cierpią na zaburzenia miesiączkowania, niezwiązane z nią krwawienia z dróg rodnych, czy bóle podbrzusza bez wyraźnej przyczyny. Wtedy USG pozwala określić źródło problemów i postawić odpowiednią diagnozę, która będzie podstawą do dalszego leczenia.
Każde niepokojące Cię objawy i pojawiające się wątpliwości należy bezwzględnie skonsultować ze specjalistą.
