Śniadanie-dlaczego ważne?
Śniadanie to pierwszy posiłek, który ma dostarczyć organizmowi istotnej ilości energii i składników odżywczych, co przekłada się na możliwość podejmowania wysiłku fizycznego i umysłowego przez człowieka w pierwszej części dnia.
To powszechnie akceptowalna cecha tego posiłku.
Wybory śniadaniowe
Ale to co się na niego składa uzależnione jest od osobistych preferencji jak i dostępu do produktów, warunków życia, tradycji, zwyczajów śniadaniowych ludzi żyjących w różnych krajach. Te wybory mogą zaskakiwać.
Tradycyjne śniadanie Polaka to najczęściej kanapki z chleba z wędliną,
serem, pomidorem plus herbata/kawa. Inny wariant to owsianka lub jajka w różnej postaci.
Francuz je bagietkę z dżemem/rogalik plus kawa.
Chińczyk je ryż z warzywami lub pierogi plus zielona herbata.
Anglik je jajka sadzone, fasolkę, kiełbaski lub bekon plus sok/herbata.
Te wybory mogą zaskakiwać.
Śniadanie-nieważne czy zjadane zaraz po przebudzeniu czy później, nieważne czy
obfite czy nie, ważne by był to jakościowo dobrze zbilansowany posiłek dostosowany
do indywidualnych potrzeb.
Około 25% dziennego zapotrzebowania na kalorie pochodzi właśnie ze śniadania. Zjadając ten poranny posiłek dostarczamy organizmowi energii ,która pozwoli nam sprawnie funkcjonować w pierwszej połowie dnia.
Ważne pytanie: ”Co jeśli nie zjem śniadania?”
W dzisiejszych czasach, ze względu na pośpiech i brak czasu, śniadanie jest bardzo często pomijane. Co jeśli pominiemy śniadanie? Wtedy nie tylko nie mamy zbilansowanego zapotrzebowania na energię, która jest niezbędna do funkcjonowania organizmu, ale może nastąpić pogorszenie funkcjonowania organizmu. Pomijanie tak prostej czynności jaką jest śniadanie, może prowadzić do rozwoju wielu chorób. Istnieją liczne badania, które ukazują korelacje występowania chorób z brakiem niejedzenia śniadania.
Skutki niejedzenia śniadania mogą być odroczone w czasie lub odczuwalne w miarę szybko. Są to:
- większe ryzyko zaburzeń metabolicznych takich jak: insulinooporność, hipercholesterolemia (pogorszeniu ulega stężenie glukozy, insuliny, profilu lipidowego krwi) co w konsekwencji prowadzi do ryzyka chorób sercowo -naczyniowych cukrzycy, zespołu metabolicznego
- negatywny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego -pogorszenie nastroju, spadek koncentracji, osłabienie, rozdrażnienie, przewlekłe zmęczenie
- problemy z nadwagą -brak śniadania wywołuje reakcję hormonalną i metaboliczną, która zmienia odczucie głodu wpływając na wybór i większą ilość spożywanej żywności w następnym posiłku
- niedobory wielu składników odżywczych.
Ważne pytanie :“Co jeść na śniadanie, aby dostarczało jak najlepszej jakościowo energii”?
Zdrowe śniadanie powinno składać się z różnorodnych składników, takich jak: pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce, warzywa, białko oraz produkty mleczne. Eliminujmy z diety puste kalorie, które znajdziemy w słodkich napojach, fast foodach, słodyczach. Ważne jest, aby unikać wysokokalorycznych, przetworzonych produktów pełnych cukru i niezdrowych tłuszczów niskiej jakości, które mogą spowodować uczucie zmęczenia i spowolnić pracę umysłową.
Decyzja co wybrać na śniadanie, łączy się ze spożyciem grup produktów jak i składników spożywczych ,które powinny się znaleźć we wszystkich posiłkach jedzonych w ciągu dnia. Idealne śniadanie powinno być zbilansowane i oparte na produktach najlepiej sezonowych wysokiej jakości . Kilka przykładów dobrze skomponowanego śniadania:
❤ Owsianka na mleku z owocami i orzechami;
❤ Jajka z pełnoziarnistym pieczywem i warzywami;
❤ Jogurt naturalny z miodem, nasionami chia i bananem;
❤ Kanapki z pastą z awokado i gotowanym jajkiem.
Warto też pamiętać o odpowiednim nawodnieniu – szklanka wody lub ziołowej herbaty to dobry początek dnia. Śniadanie powinno dostarczać 300-500 kcal, w tym więcej niż 20% białka, mniej niż 30% tłuszczy, w tym mniej niż 10% tłuszczów nasyconych oraz 55-75% węglowodanów.
Kilka słów na zakończenie…
Nie należy bagatelizować znaczenia zdrowego i zrównoważonego śniadania . Jedzenie śniadania jest niezwykle ważne, ponieważ to kluczowy posiłek w ciągu dnia, który dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Należy pamiętać ,że zdrowe nawyki żywieniowe kształtują się we wczesnym dzieciństwie. Jeżeli nauczymy dzieci dbałości w regularnym spożywaniu śniadania, włączymy je do przygotowań związanych z jego zrobieniem ,jak i kupowaniem zdrowych produktów potrzebnych do jego wykonania, damy im szansę na utrzymanie zdrowej diety w życiu dorosłym.
Autor: dietetyk Tusień Katarzyna
Piśmiennictwo: https://dietetycy.org.pl/sniadanie/

