Prima Aprilis – artykuł o śmiechu

Prima Aprilis uważaj, bo się pomylisz.

Prima aprilis czyli dzień żartów, celowe wprowadzanie w błąd, nabieranie kogoś, obchodzimy go 1 kwietnia w wielu krajach na całym świecie.

Geneza zwyczaju cofa nas do późnego średniowiecza, a nawet do starogreckich oraz starorzymskich praktyk.

Tego dnia można wykazać się pomysłowością i poczuciem humoru, a wszystko to ma być okraszone dobrą zabawą i śmiechem- „Bo kto się nigdy nie śmieje,

od tego zimno wieje”.

Śmiech

• w fizjologii to wyraz twarzy
• w psychiatrii i psychologii afekt, czyli wyraz emocji i nastrojów

Powstaje przez napięcie mięśni w okolicach kącików ust i wokół oczu oraz opróżnianie powietrza z płuc. Śmiech wiąże się z wydzielaniem endorfin, które zmniejszają odczuwany ból fizyczny, ale i cierpienie psychiczne. Zwiększa poczucie zadowolenia, wywołuje uczucie wewnętrznego spokoju i odprężenia. Działa profilaktycznie, wzmacnia system odpornościowy, pobudza wydolność układu krwionośnego, wpływa korzystnie na system nerwowy.

Śmiech jest reakcją, która pojawia się nagle i często podzielana jest także przez innych ludzi. Pojawia się zarówno w sytuacjach przyjemnych (usłyszany dowcip, film komediowy, przyjemna niespodzianka) jak i nie, może być wtedy reakcją obronną organizmu na lęk, gdy bodźce zewnętrzne są odbierane jako zagrożenie.

Śmiech rozładowuje napięcie. Jego działanie można porównać do zaworu bezpieczeństwa, rozładowuje skumulowane w organizmie emocje. Śmiejąc się dajemy upust negatywnym emocjom, łatwiej nam się uporać ze stresem.

Typy śmiechu

• radosny, beztroski, pogodny, serdeczny, szczery, czarujący, uprzejmy, zaraźliwy; a na drugiej szali
• złośliwy, okrutny, nerwowy, wisielczy, gorzki, smutny, bolesny, ponury, przez łzy, sarkastyczny, drwiący.

Można się uśmiechać nieśmiało i wstydliwie, ale zalotnie i kokieteryjnie.

Brak szczerości często ukrywamy za uśmiechem obłudnym, udawanym, przebiegłym.

Sztuka szeroko pojęta jest pełna opisów sytuacji, w których uśmiech podnosił atrakcyjność danej osoby lub ją jej odbierał. Najbardziej tajemniczym i zagadkowym uśmiechem, którego powód nie został odkryty do dziś jest ujmujący uśmiech Mona Lisy.

Jaki jest cel uśmiechu?/ Po co to robimy?/ Co chcemy nim przykryć?/ Co dzięki niemu załatwić?

Ról jakie mu przypisujemy jest wiele. Na pewno w powszechnym odbiorze społecznym jest wyrazem zadowolenia, dzięki niemu wysyłamy w świat sygnał, że jesteśmy pozytywnie nastawieni. W opinii biologów jest najważniejszym wyrazem twarzy w procesie przekazywania otoczeniu sygnałów niewerbalnych, bez użycia słów. Uśmiechem rozładowujemy napięcie nawet wrogo nastawionych osób.

Jak to się stało, że my ludzie zostaliśmy obdarzeni umiejętnością uśmiechania się?

Biolog Desmond Morris stwierdza, że w drodze ewolucji mimika człowieka (którą obdarzone są też spokrewnione z nami gatunki np. szympansy) udoskonaliła się na tyle, że stała się pomocna w przetrwaniu gatunku ludzkiego. Uśmiech jako oznaka przyjaznych intencji wobec innych nie wymaga angażowania dodatkowych narzędzi, można go szybko zmieniać zależnie od sytuacji i kontekstu.

Pierwszy uśmiech pojawia się u niemowlaków między 2. a 6. miesiącem życia, które w ten sposób zapewniają sobie poczucie bezpieczeństwa, jakim jest bliskość matki. Uśmiech dziecka wyzwala u matki odruch przytulenia, wzmacnia potrzebę bliskości z nim. Badania wykazały, że uśmiech jest umiejętnością wrodzoną, niezależną od zachowania matki (umiejętność uśmiechania się dzieci niewidomych rozwija się w tym samym czasie co u widzących.)

Uśmiech okazał się być ważnym dla przetrwania gatunku.

Śmiech dzieci różni się od tego u dorosłych. Jest przede wszystkim oznaką zdrowia i dobrego samopoczucia, śmieją się do (kogoś lub czegoś) a nie z (kogoś lub czegoś).

U zwierząt uśmiech/ śmiech jest często oznaką groźby. Pokazywanie zębów u małp ma służyć przeganianiu intruzów, towarzyszą temu również odgłosy przypominające ludzki śmiech.

Śmiech to zdrowie, ale niepohamowany powoduje utratę kontroli nad mięśniami i pod wpływem ucisku mięśnie brzucha zaczynają boleć. Ból ten można porównać do tego po wyczerpujących ćwiczeniach. Śmiech to aktywność fizyczna. Zaczyna się od silnego skurczu przepony w wyniku czego dochodzi do ściśnięcia płuc, co wywołuje gwałtowny wyrzut powietrza. Powietrze powoduje niekontrolowane drgania strun głosowych, czyli „Ha, ha, ha” lub „Ho, ho, ho” lub „Hi, hi, hi”.

Znaczenie uśmiechu

W XXI w. piękny uśmiech szczególnie zyskał na znaczeniu. Braki w uzębieniu widoczne w trakcie uśmiechu mogą odebrać pewność siebie, wyrządzić przykrość każdej osobie świadomej swego wyglądu. Nieatrakcyjne wizualnie uzębienie staje się szczególnie dużym problemem dla tych, którzy z racji wykonywanego zawodu czy to w mediach, polityce, czy sztuce szeroko pojętej zobowiązani są niejako do przyjemnego dla oka wyglądu.

Często wizyty u stomatologa, szczególnie te profilaktycznie, kiedy nie dzieje się jeszcze nic złego są istotne nie tylko dla naszej cielesnej atrakcyjności, ale i mogą zapobiec różnym chorobom.

Nie pomoże płacz i zgrzytanie zębami! Zaciśnij zęby i odwiedź gabinety stomatologiczne w CMZ.

Czy wiesz, że…

W przypadku uśmiechu nieszczerego prawy kącik ust jest unoszony wyżej niż lewy, wynika to ze słabszego zaangażowania prawej półkuli mózgu, która silniej związana jest z emocjami.

Śmiech jest przejawem radości/ szczęścia, także strachu oraz może służyć również do wykluczenia innych przez wyśmiewanie, pozbawienie ich pozycji społecznej. Dlatego w Prima Aprilis śmiejemy się z czegoś, a nie z kogoś. Robimy żarty, wprowadzamy w błąd, nabieramy, przekazujemy różne żartobliwe newsy by dobrze się bawić, ale nie obrażać. Bo jak pisał Ignacy Krasicki w XVIII w.

„I śmiech niekiedy może być nauką

Kiedy się z przywar, nie z osób natrząsa”.

 

Literatura:

w/g prof. dr hab. Honoraty Limanowskiej – Shaw, art. „1000 odmian uśmiechu” Wielkopolska Izba Lekarska